تأثیرات مبانی نقاشی و عوامل فرهنگی در نوع چیدمان پیش­ زمینه و پس­ زمینه عکاسی دوره قاجار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

2 کارشناس ارشد پژوهش هنر دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

 
پدیده­ی عکاسی با اختلاف سه سال از اختراعش در اروپا هم‌زمان با حکومت قاجار وارد ایران (1842 م/1258 هـ. ق) شده و هم‌زمان با آن رشد کرده است. عکاسی در ابتدای اختراع در اروپا، جهت به‌کارگیری احتیاج به بستری مناسب داشته که به دلیل قرابتش به نقاشی از قواعد و ظرایف هنر نقاشی اروپایی بهره­مند گشته است. فرضیه مقاله براین است که این مدل تأثیرگذاری در ایران نیز تکرار شده و عکاسی دوره قاجار در نوع چیدمان پیش­زمینه و پس­زمینه از نقاشی ایرانی متأثر گردیده است. همچنین می­توان گفت چینش صحنه عکاسی دوره قاجار تحت تأثیر فرهنگ جامعه­ای که در آن رشد کرده، بوده است. هدف از این پژوهش تبیین ریشه­های اثرگذار نقاشی و فرهنگی بر نوع چیدمان پیش‌زمینه و پس­زمینه در عکس­های ثبت‌شده دوره قاجار قبل از مشروطهاست. بدین منظور در ادامه نوع چیدمان پیش­زمینه و پس‌زمینه موجود در نقاشی ایرانی به همراه تعدادی از عکس­های دوره ناصرالدین‌شاه قاجار موردمطالعه قرار می­گیرد. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی بوده و شیوه گردآوری منابع به‌صورت میدانی و کتابخانه­ای است.
نتایج حاکی از آن است که نوع چیدمان بکار رفته در عکاسی دوره­ قاجار قبل از مشروطه، ‌آمیخته‌ای از ترکیب‌بندی سنت ایرانی و اروپایی بوده که در نوع خود سبکی کاملاً ایرانی است.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Influences of Painting Basics and Cultural Factors in Type of Background's and Foreground's Composition in Photography of Qajar Era[1]

نویسندگان [English]

  • R. Afhami Afhami Afhami 1
  • Nasrin Msoumi Badakhsh 2
1 Assistant Prof., Faculty of Art and Architecture, Tarbiat Modarres University, Teran,
2 M.A. of Art Research, Tarbiat Modares Uiversity, Tehran
چکیده [English]

Qajar Era[1]
Photography entered Iran with a time difference of three years after its invention in Europe, at the time of Qajar dynasty (1842 A.D. / 1258 A.H.) and grew with the growth of this dynasty. Photography needed a proper context at the beginning of its invention and due to its similarity to the painting it used principals and details of western painting. The main hypothesis of present paper is that this effectiveness model has been repeated in Iran and we can witness effects of Persian painting in foreground and background of photographs of Qajar era. We can also claim that composition of photography set in Qajar dynasty was affected by the culture of society which was growing in it. Present paper aims to determine effective roots of painting ad culture on type of background and foreground composition in photographs taken during Qajar era before Mashrute (constitution period) (1904 A.D. / 1322 A.H.).
Therefore we have studied the type of composition in foreground and background of Persian painting and a number of photographs taken during of "Naseraldin Shah Qajar" time period. Present research is descriptive - analytical. Library and field resources were used to gather data.
Result indicate that composition used in photography of Qajar era before Mashrute (constitution period) was a mixture of Iranian traditional composition and European composition; which could be considered as a completely Iranian style.
 
 



 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Qajar Photography
  • Background
  • Foreground
  • Composition
  • Persian Painting
  • culture
-آژند، یعقوب (1389). نگارگریایران، جلد 2، تهران: انتشارات سمت.
-آیت­الهی، حبیب­الله (1386). «ترکیب­بندی افقی در نگارگری مکتب شیراز»، مجله هنر و معماری، شماره 5، صص 38-39.
-استاین، دانا (1368). سرآغاز عکاسی در ایران؛ ترجمه­ی: هاشم ابراهیمی. تهران: انتشارات اسپرک.
-اسکار چیا، جان ربرتو (1367). هنرصفویزندقاجار؛ ترجمه­ی: یعقوب آژند، تهران.
-افشار، ایرج (1371). گنجینه عکس­های ایران همراه تاریخچه ورود عکاسی به ایران. تهران: انتشارات فرهنگ.
-افشار مهاجر، کامران (1384). هنرمند ایرانی و مدرنیسم. تهران: انتشارات دانشگاه هنر.
-بینتون، لورنس و دیگران (1367). سیرتاریخنقاشیایران؛ ترجمه­ی:­ محمد ایرانمنش، تهران: انتشارات امیرکبیر.
-پاکباز، رویین (1387). نقاشیایرانازدیربازتاامروز. تهران: انتشارات زرین و سیمین.
-تاسک، پطر (1385). سیر تحولعکاسی؛ ترجمه­ی: محمد ستاری، تهران: انتشارات سمت.
-تعمیدی، فاطمه؛ طائب، فاطمه (1374). خانه­هایقدیمی،یادهایجمعیما، تهران: انتشارات سروش.
-جلالی، بهمن (1377). گنج پنهان. تهران: انتشارات دفتر پژوهش­های فرهنگی.
-خوانساری، شهریار (1385). تاریختطبیقیعکاسیایرانوجهان، تهران: انتشارات علم.
-ذکا، یحیی (1388). تاریخعکاسیوعکاسانپیشگام در ایران، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
-زارع خلیلی، عباس (1386). «نگاه ایرانی، عکس ایرانی»، گلستان هنر، شماره 9، صص 68-73.
-طهماسب پور، محمدرضا (1387).ناصرالدین­شاهعکاس، تهران: انتشارات تاریخ هنر.
-فلور، ویلم و دیگران (1381). نقاشی و نقاشان دوره قاجاریه؛ ترجمه­ی: یعقوب آژند، تهران: ایل شاهسون بغدادی.
-کن بای، شیلا (1382). نقاشیایرانی؛ ترجمه­ی: مهدی حسینی، تهران: انتشارات دانشگاه هنر.
-کو، برایان و دیگران (1386). عکاسان بزرگ جهان؛ ترجمه­ی: پیروز سیار، تهران: نشر نی.
-معصومی بدخش، نسرین (1392). مبانی ترکیب‌بندی عکاسی دوران قاجار (مطالعه موردی: عکس­های یادگاری دوره ناصری). پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس.