نشانه های تصویری در آسمالیق های ترکمن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه هنر اسلامی تبریز.دانشکده فرش، تبریز، ایران

چکیده

دستبافته ­های ترکمن نمادی از فرهنگ و تفکر مردمانی است که باور و اعتقاداتشان را بر آثار مختلف زندگی متجلی می‌سازند. با توجه به نقش کاربردی یکی از انواع دستبافته­های ترکمنان موسوم به آسمالیق در مراسم ازدواج و حضور نقوش متنوع و نمادین مرتبط با این مراسم و سایر اعتقادات ایشان بر این دست­بافته­ها، هدف از مقاله شناسایی نقوش رایج آسمالیق­های ترکمن در راستای دستیابی به ویژگی بصری و اعتقادی نقوش آسمالیق­ها در باور ترکمنان و شناساندن آسمالیق و نقوش آن است که به‌وسیله زنان بر تاروپود این دستبافته­ها نقش بسته است. گردآوری مطالب این پژوهش به روش کتابخانه‌ای بوده و رویکرد نگارنده به موضوع توصیفی- تحلیلی است.
حاصل کار، مطالعه ویژگی‌های بصری و نمادین این دستبافته ­ها با تأکید و تأمل بر ویژگی‌های فرهنگی و تاریخی و قومی و اعتقادات بافندگانشان است. مطالعات نشان از قـدرت و نفـوذ اندیشه‌های آیینی و اعتقادی در لابه‌لای نقوش این دستبافته­ ها دارد..

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Visual Signs in Turkmen Asmalyk

نویسنده [English]

  • azadeh yaghoubzadeh
چکیده [English]

 
Turkmen hand-woven handicrafts are symbols of culture and thought of people who express their beliefs through different artifacts.
Due to the practical role of one type of these hand-woven handicrafts, named “Asmalyk”, in wedding ceremonies and the presence of various and symbolic motifs related to this ceremony and other Turkmen believes. Present paper aims to study and identify visual and symbolic features of these hand–woven crafts and introduce this art craft and its symbols and patterns which were made by woman. Present paper is descriptive-analytical, using data from library. Result of the study was studying visual and symbolic characteristics of these handicrafts emphasizing on cultural, historical and ethnical characteristics as well as believes .Researches indicate high and strong power of rituals and believe among these artifacts.
2Which motifs of Asmalyk are common on Turkmen Asmalyks and what are their believe meanings?      
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Turkmen
  • Handwowen
  • Asmalyks
  • symbols
  • Pattern
جمشید (1372). تحقیق در توتمیسم، تهران: موسسه مطالعات و انتشارات تاریخی میراث ملل. -آزادگان،
- آزادی، سیاوش (1384). تاریخ و هنر فرش‌بافی در ایران (بر اساس دایره المعارف ایرانیکا) ،زیر نظر احسان یار شاطر؛ ترجمه­ی رجب­علی خمسه، تهران: نشر نیلوفر.
 -اعظمی راد ؛گنبد دردی (1382). نگاهی به فرهنگ مادی و معنوی ترکمن‌ها، مشهد: موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.
 - بداغی، ذبیح‌الله (1371). نیاز جان و فرش ترکمن، تهران: انتشارات فرهنگان، چاپ اول.
- بوگولیوبوف (1357). فرش‌های ترکمنی؛ ترجمه­ی نازدیبا خزیمه علم، تهران: موزه فرش ایران.
-بهارلو، علیرضا؛ آقایی، صدیقه؛ اکبری، عباس (1390). «بررسی تطبیقی آسمالیق­های ترکمن و بافته‌های چیلکات آمریکای شمالی»، مطالعات تطبیقی هنر، شماره 1، بهار و تابستان.صص
- توماج نیا، جمال‌الدین؛ طاووسی، محمود (1385)،« نقش درخت زندگی در فرش‌های ترکمنی»، گلجام. ش 4 و 5 پاییز و زمستان، صص 11-24.
- حصوری، علی (1371). نقش‌های قالی ترکمن و اقوام همسایه، تهران: انتشارات فرهنگان، چاپ اول.
- صلواتی، مرجان (1390). «تجلی نقوش جانوری درفرش ترکمن»، همایش ملی هنر، فرهنگ و تاریخ وتواید فرش دستباف ایران وجهان، نجف‌آباد، صص 324-335.
- لوگاشوا، بی‌بی رابعه (1359). ترکمن‌های ایران؛ ترجمه­ی سیروس ایزدی، تهران: انتشارات شباهنگ.
- محمدی، رامونا (1388)، پوشاک و زیورآلات مردم ترکمن، تهران: انتشارات جمال هنر، چاپ اول.
- مخبر دزفولی، فهیمه (1384).« ترکان از شمنیسم تا اسلام»، تاریخ و تمدن اسلامی، ش 1، تابستان، صص 61-49.
- معطوفی، اسدالله (1383). تاریخ، فرهنگ و هنر ترکمان، جلد سوم، تهران: نشر انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
- نصیری، محمدجواد (1382). فرش ایران، تهران: نشر پرنگ.
- یعقوب زاده، آزاده (1392). «نقش‌مایه طلسم محافظ بر فرش ترکمن»، کتاب ماه هنر، ش 184، صص 22-26.
 -Bannett; Ian(2004) Rugs & Carpets of the world, London, Greenwich
Editions
- Jourdan; uwe(1989) oriental rugs (turkoman). Volume 5,antique collectors club Ltd
- Mushak;paul (1988) A Rare jewlary Asmalyk: Stylistic and Technical Analysis, oreintal rug review, vol8/2
-Opie; James(1999) Tribal Rugs, Laurence king
-pinner;Robert, murray L. Eiland,Jr (1999) Between the black Desert and the red(turkman carpets from the wiedersperg collection), Fine arts museums of san Francisco
-Tsarova;Elena(2011) Turkman carpets(masterpieces of steppe art from 16th to 19th centuries the hoffmeister collection)
www.tcletribal rugs.com1393.2.10(
www.turkotek.com(1393.2.18)